PLEINSAFARI
verslag #6
Mercatorplein
PLEINSAFARI #6 – Burendag (zaterdag 28 september)
speciale tocht in samenwerking met MercatorMarkt
(verslag wordt nog aangevuld)
WIE ZIJN DE BUREN VAN NUMMER 8?
Regenachtig weer. Windvlagen. Tijdens deze Burendag zijn er weinig mensen op de been.
Tijd voor reflectie. Loop rond. Let op details.
Oog valt op huisnummer 8. Krachtige verbeelding. Zandloper. Tijdmachine.
Zijn alle bewoners rond een plein je buren? Dus ook de mensen schuin aan de overkant?
Of die je vanuit je raam helemaal niet kunt zien?
En nog zoiets, als je boven de bekende supermarkt woont, noem je deze ‘Dirk’ dan ook je buurman?
Buurtsuper ‘Dirk’ start schuin aan de overkant zoals deze uitvergrote foto in de Cabralstraat laat zien.
Dirk van der Broek groeit op in de Sloterpolder (zie onder) en maakt na de Tweede Wereldoorlog de overstap naar het Mercatorplein!
Groen en grijs, natuur en architectuur ontmoeten elkaar
aan de randen van de stad.
De Sloterpolder (rechtsboven goed zichtbaar)
was eeuwenlang de groentetuin van Amsterdam
en werd honderd jaar geleden langzaam opgeslokt
door de oprukkende stedenbouw.
Let overigens ook op het strakke plantsoen
in het midden van het Mercatorplein waar een paar paadjes doorheen liepen, geplaveid met prachtige ‘flagstone’ tegels; grillige, diep rood gekleurd natuursteen.
Op twee tegenovergestelde hoeken waren er kiosken.
Centraal stond een fontein omringd door grote lindebomen.
Tijdens de oorlog verdwenen de bomen in de kachel…
Later kwamen er prachtige bloesembomen.
Beste bewoners van nummer 8, kennen jullie de buren van nummer 6?
Misschien sluiten jullie balkons aan of hebben jullie een pakketje die bij je buren was afgegeven opgehaald?
Of hoor je je buren, had je geluidsoverlast en ben je verhaal gaan halen?
Ik breng jullie binnenkort een verhaal over mijn oma
die op nummer 6 heeft gewoond.
Ansichtkaart op de kop getikt via Marktplaats, is in 1932 verstuurd naar Oostenrijk en na meer dan 90 jaar weer terug in de buurt. Als een kaart afgestempeld is, noemen ze dat in verzamelaarskringen een ‘gelopen kaart’.
zandvlakte / lopen in het zand / zandloper
plein als bouwterrein / de tijd tikt
Bovenstaand fragment is afkomstig uit het boek ‘Het geluk van de brug’ van Kees Fens uit 2008. In deze publicatie verhaalt hij over ‘zijn Amsterdam’. Een deel is opgedragen aan De Baarsjes, de buurt van zijn jeugd.
Kees Fens (1929 – 2008) was literatuurcriticus (o.a. Volkskrant), essayist en letterkundige en publiceerde talrijke boeken.
Het Mercatorplein is één van de weinige voorbeelden waarbij één architect verantwoordelijk was voor zowel het plein als de omliggende bebouwing.
Aan alle zijden van het plein zijn op de begane grond winkels, gelegen aan overdekte galerijen of onder brede luifels, en op de hierboven gelegen verdiepingen zijn woningen gesitueerd.
Berlage heeft tevens de twee portaalgebouwen
met de torens ontworpen.
Berlage wilde er in eerste instantie nog een Volks- en Vermaakplein van maken, zie schets ‘Wand 2’; dat is de oostkant waar ‘Dirk’ nu in zit.
Hij werd uiteindelijk teruggefloten door de projectontwikkelaar achter Plan West.
Deze man, met de opmerkelijke naam Heere van der Schaar, vond dat entertainment ten koste zou gaan van de verhuurbaarheid.
Historisch Archief De Baarsjes
website
PLEINSAFARI wordt mogelijk gemaakt door Woorden van West;
een initiatief van Stadsdeel West van de gemeente Amsterdam.